ZEOLITE
Zeolite là khoáng chất silicat nhôm(aluminosilicat) của một số kim loại có cấu trúc vi xốp với công thức chung: Me2/xO.Al2O3.nSiO2.mH2O
Me là kim loại kiềm như Na, K (khi đó x=1), hoặc kim loại kiềm thổ như Ca, Mg,…(khi đó x=2).
Zeolite được biết đến để sử dụng hấp thụ đồng vị phóng xạ trong nước thải, để loại bỏ ion amoni, phốt pho, chì và crom VI trong nước thải, cũng có thể được sử dụng làm mềm nước trong nồi hơi vừa và nhỏ, cũng như được sử dụng kim loại nặng sắt trong nước.
Hiện nay trên thị trường có khoảng 150 loại zeolite đã được tổng hợp và khoảng 48 loại có trong tự nhiên đã được biết đến. Hạt zeolite có kích thước từ 1000-5000 nm, tương lai chúng ta sẽ giảm kích thước hạt tới mức 100nm để tạo ra được vật liệu nano
Zeolite tự nhiên được hình thành từ sự kết hợp giữa đá và tro của núi lửa với các kim loại có trong nước ngầm.
Zeolite được dùng với mục đích khác nhau trong các lĩnh vực như công nghiệp hóa học, kỹ thuật môi trường như là các chất hấp thụ, xúc tác, chiết tách,…
Ngoài thị trường có thể thấy được zeolite ở cả tự nhiên và nhân tạo:
- Trực tiếp từ các nguồn nguyên liệu tự nhiên, biến tính các aluminosilicat là các khoáng phi kim loại như cao lanh, bentonit.
- Tổng hợp trực tiếp từ các silicat và aluminat.
ỨNG DỤNG CỦA ZEOLITE
Ứng dụng của Zeolite trong nuôi trồng thủy sản: đặc biệt sử dụng trong thâm canh tôm, cá. Đặc tính ưu việt của zeolite chính là khả năng hấp thụ của kim loại, amonia( dạng NH3, N – NH4 +), H2S,NO2,…) cũng như các loại chất độc có trong ao nuô, tham gia đảo nước và cung cấp oxy.
Dựa vào tính chất hấp thu,chúng ta có thể sử dụng các loại phân bón có chứa zeolite, zeolite sẽ từ từ tạo thành dinh dưỡng trong phân bón vào đất, giúp tiết kiệm được lượng phân bón, tăng độ phì nhiêu và giữ độ ẩm và điều hòa độ pH cho đất tốt.
Ứng dụng trong vật nuôi: zeolite được phụ gia trong các loại trong thức ăn cho lợn và gà chăn nuôi, các chế phẩm có vai trò hấp thụ các chất độc trong cơ thể vật nuôi nhằm tăng khả năng kháng bệnh, tăng khả năng kích thích tiêu hóa và tăng trưởng.
Ứng dụng trong xử lý nước thải
Nhờ những đặc tính nổi bật mà chúng được sử dụng để tách các ion kim nặng, amoni hay độc hại trong nước thải và nước sinh hoạt, để xử lý nước hiệu quả.
Ứng dụng trong công nghiệp hóa học
Zeolite được sử dụng nhiều trong ngành lọc hóa dầu, zeolite chiếm khoảng 95% tổng lượng xúc tác. Zeolite làm tăng cả về số lượng và chất lượng của sản phẩm dầu khí.
Hiện nay zeolite có công đoạn quan trọng như cracking, oligome hóa, Alkyl hóa, thơm hóa, các alkan, alken, Izome hóa.
Sử dụng làm phân bón: các loại phân bón chứa zeolite, zeolite sẽ nhả dinh dưỡng trong phân bón vào đất, giúp tiết kiệm được lượng phân bón, tăng độ phì nhiêu (do vật liệu xốp nên làm xốp đất), giữ độ ẩm và điều hòa độ pH cho đất.